زیارت عاشورا: اردوگاه الهی

این بار برای تفسیر به  فرازی می پردازیم که در مورد ابراز بیزاری و نفرت از مشرکان و ستمگران است:
برئتُ الی الله و إلیکُم منهُم و مِن أشیاعِهم و أتباعِهم و أولیائهم "من از آنان در برابر خدا و شما بیزاری می جویم و همچنین از پیروان و تابعان و دوستان آنان نیز اظهار بیزاری می کنم."

سؤال اینجاست که ضمیر "هم" در الفاظ "منهُم، اشیاعِهم، اتباعهم و اولیائهم" به چه کسانی باز می گردد؟ اینان چه کسانی هستند و چه کاری کرده اند که ما از خودشان، پیروانشان و دوستانشان دوری می کنیم؟

برای پاسخ به این سؤالات باید به فراز قبلی زیارت عاشورا بازگردیم، آنجا که خداوند عزوجل می فرماید: "کسانی که پایه های ظلم و جور بر اهل بیت را بنیان نهادند و خدا لعنت کند قومی را که شما را از مرتبت و جایگاهتان پایین آورده و کنار گذاشتند و شما را از مراتب و مناصبی که خداوند برایتان مقرر فرموده بود، برکنار کردند و خدا لعنت کند کسانی را که شما را کشتند و خدا لعنت کند کسانی را که با زمینه سازیهای خود، راه را برای جنگ با شما باز کردند."

در تفسیر این فراز ابتدا باید گفت که منظور از اهل بیت، ائمه علیهم اسلام هستند؛ زیرا خانواده پیامبر صلوات الله علیه و آله هستند و رسالت در خانه های ایشان نازل شده است و اهل هرخانه به هرچه در خانه یشان می گذرد، از همه داناتر هستند.

در مرحله بعد اشاره می شود که بنیانگذار این ظلم و جور کس و کسانی بودند که حق خاندان پیامبر(ص) را از آنان گرفتند. این حق، همان حق امامت و جانشینی رسول خدا بود که مخصوص امامان و فرزندان پیامبر از نسل حضرت زهرا سلام الله علیهاست.
راه و رسم این ظالمان، کنار گذاشتن امامان و کشتن آنها بوده است.

اگر به ادامه این فراز دقت کرده باشید، متوجه می شوید که ما از خدا می خواهیم کسانی که زمینه را برای ظالمان و ظلمشان آماده کرده اند نیز لعنت کند. البته لازم است بدانیم که فقط با جنگ و خونریزی زمینه برای ظلم و ستم فراهم نمی شود، بلکه کسانی که در برابر ستم و حق کشی، سکوت می کنند هم ظالم هستند و در ظلم ظالمان شریک.

بنا بر حدیثی از امام رضا(ع)، کسی که در برابر انجام عملی سکوت کند، یعنی با انجام آن کار موافق است؛ پس کسانی که دیدند حق جانشینی معصومین از آنان گرفته شده و به غاصبان سپرده شده است و سکوت کردند نیز با غاصبان همردیف هستند.
پس تا اینجا متوجه شدیم که ضمیر "هم" در فراز ابراز برائت به چه کسانی باز می گردد. از طرفی می دانیم که ابراز برائت و بیزاری از ستمگران، مشرکان و متجاوزان، در حقیقت پناه بردن به اردوگاه خداپرستان است. اولین راه تحقق محبت و ولایت اهل بیت(ع)، اظهار نفرت از غاصبان و ستمگران است.

پس ما هم در کنار سایر دوستداران اهل بیت(ع)، با هم می خوانیم: برئتُ الی الله و إلیکُم منهُم و مِن أشیاعِهم و أتباعِهم و أولیائهم.

منبع:
برگرفته از کتاب "تحلیلی از حماسه سیاسی _ تاریخی زیارت عاشورا، محمدرسول ریانی، انتشارات جعفری، صص136_95